Açıqlamanın verilməsinin üstündən uzun müddət keçsə də, ABŞ prezidenti Cozef Baydenin Ukraynaya uzaqmənzilli raketlərdən istifadəyə dair yaşıl işıq yandırmasından sonra yenidən gündəmə gəlib. Xüsusilə, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin nüvə silahı ilə bağlı sərəncam imzalaması son günlərin müzakirə mövzusuna çevrilib. Belə ki, Putinin imzaladığı fərmana əsasən, nüvə silahının istifadəsini müəyyən edən şərtlərə bəzi yeniliklər edilib. Rusiya ərazisinə ballistik raket hücumu həyata keçirərsə, Rusiyaya nüvə cavabı verməyə icazə verilir və pilotsuz uçuş aparatları və ya döyüş təyyarələri ilə edilən hücumlar da bu əhatəyə daxil edilir.
Britaniya nəşri iddia edir ki, ABŞ Ukraynaya gizli şəkildə nüvə silahı ötürə bilər. Son günlərdə baş verən gərginliklər də iddiaları gücləndirir. Lakin, Donald Trampın yanvardan etibarən hakimiyyətə gələcəyini nəzərə alsaq belə bir iddia həqiqətə uyğun deyil. Əksinə, ümidlər onun münaqişəni yatırtması yönündədir.
Bəs nüvə silahından istifadə riski nə qədərdir?
Nüvə silahlarının destruktiv gücünü nümayiş etdirən hadisələr göstərir ki, müasir dövrdə onların nəzarət altında saxlanılmasının vacibdir. Kütləvi qırğın üçün istifadə edilən nüvə silahı nəhəng partlayış gücü və təsir sahəsi yaradır. Nüvə silahlarının yaratdığı enerji həm güclü partlayış, həm də istilik və radiasiya ilə müşayiət olunur, bu da uzunmüddətli ekoloji və insan sağlamlığına mənfi təsirlər yaradır.
İlk dəfə nüvə silahı İkinci Dünya Müharibəsi zamanı ABŞ tərəfindən Yaponiyanın iki şəhərinə atılıb. 6 avqust 1945-ci ildə uran əsaslı bomba Xirosimaya, 3 gün sonra isə Naqasaki şəhərinə atılıb. Bu hücumlar nəticəsində on minlərlə insan ölüb, yüz minlərlə insan isə radiasiyanın təsiri ilə ağır yaralanıb. Bu silahdan istifadənin təsiri hələ də müəyyən qədər qalmaqdadır.
Nüvə silahından istifadə səlahiyyəti hər bir ölkənin öz qanunvericiliyi və idarəetmə strukturlarına uyğun olaraq müəyyənləşdirilir. Məsələn, ABŞ-də nüvə silahlarının istifadəsi barədə qərarı yalnız prezident verə bilər. Prezidentin bu qərarını təsdiq etməsi üçün digər dövlət qurumlarının razılığı tələb olunmur, lakin qərarın icrası hərbi komandanlıq vasitəsilə həyata keçirilir. Rusiyada da nüvə silahlarının istifadəsi ilə bağlı səlahiyyət prezidentin əlindədir və qərar "nüvə çantası" adlanan xüsusi sistem vasitəsilə icra olunur. Çin, Böyük Britaniya, Fransa kimi digər nüvə dövlətlərində də bu qərar adətən dövlətin ali rəhbəri və ya hökumət başçısına məxsusdur. Şimali Koreyada nüvə silahlarından istifadə səlahiyyəti ölkənin ali lideri Kim Çen Ina məxsusdur, bu qərar yalnız onun şəxsi ixtiyarındadır.
Nüvə silahlarından istifadə qlobal miqyasda fəlakətə səbəb ola biləcəyindən bu səlahiyyət ciddi prosedurlar və təhlükəsizlik mexanizmləri ilə tənzimlənir. Həmçinin, beynəlxalq hüquq və müqavilələr nüvə silahlarının istifadəsini məhdudlaşdırmağa çalışır. Məsələn, BMT-nin qətnamələri və nüvəsizləşdirmə sazişi (NPT) bu sahədə mühüm rol oynayır.
Nüvə silahından istifadə riskini tam dəqiqliklə demək mümkün olmasa da, ümumilikdə, mütəxəssislər nüvə silahlarından genişmiqyaslı istifadə ehtimalını aşağı hesab edirlər, çünki belə bir hadisə hər iki tərəf üçün məhv deməkdir. Bununla yanaşı, beynəlxalq təşkilatların fəaliyyəti, nüvə silahlarının yayılmaması barədə müqavilələr və diplomatik səylər bu riskin azaldılması üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Üçüncü dünya müharibəsi başlasa necə olacaq?
Skandinaviya ölkələrində III dünya müharibəsi riski ilə bağlı hazırlıqlar başlanıb. Onlar potensial Üçüncü Dünya Müharibəsi təhlükəsi ilə bağlı xəbərdarlıq verərək vətəndaşlarına ağır döyüş vəziyyətində sağ qalmaq üçün təlimatlar təqdim ediblər.
Hazırda dünya gücləri arasında silahlanma yarışı, nüvə təhlükəsi və geosiyasi gərginliklər belə III dünya müharibəsi riskini artırsa da, qarşılıqlı məhvetmə qorxusu vəziyyəti dəyişir. Dövlətlər daha çox diplomatik yollarla problemləri həll etməyə çalışırlar. Lakin, belə bir müharibə başlasa, Ukraynanın onsuz da taqətdən saldığı Rusiya bu müharibədən məğlub tərəf kimi çıxa bilər. 110 il əvvəl Birinci Dünya müharibəsinə başlayan Rusiyanın illər öncə eyni səhvi təkrarlaması bu ölkənin dağılmasını sürətləndirə bilər. Əgər nüvə silahları işə düşsə, bu nəinki, Rusiya və ya ABŞ, birbaşa bəşəriyyət üçün təhlükədir. (Milli.Az )


Mətndə səhv var? Onu siçanla seçin və Ctrl+Enter düyməsini basın.
Teqlər:
Rusiya nüvə silahını işə salır? - Putin sərəncam imzaladı
Rusiyadan Qərbə sərt xəbərdarlıq
Çin ABŞ-nin nüvə strategiya hesabatından ciddi narahatdır
Ukraynaya taktiki nüvə silahları verilib - Şok iddia
ABŞ admiralı Rusiya və Çinlə nüvə müharibəsi ehtimalından danışdı
Cəlilabadda acı həyat gerçəyimiz: Ahıl ana və qızı qəbiristanlıqda yaşayır
ŞƏHİDLƏRİN QANI İLƏ YOĞRULUBDUR TORPAĞIMIZ, QƏLBİMİZDƏ DALĞALANIR ÜÇ RƏNGLİ BAYRAĞIMIZ
Vətənə həsr olunmuş ömür –şəhid Aydın Abdullayev
Qalibiyyət ruhlu xalq
Pərviz Həsənov reabilitasiya mərkəzində necə ölüb? - Qoluna qandal vurulubmuş
ABŞ qərar üçün Ukraynaya bir neçə gün vaxt verdi
Azərbaycan və Türkiyə hərbi təhlükəsizliyi gücləndirən sənədi təsdiqlədi
"Salatın Əsgərova – Cəsarətin və qələmin simvolu"
XİN: Rusiya Gürcüstanla münasibətləri normallaşdırmağa hazırdır
Prezident qurultay iştirakçılarına müraciət ünvanladı
Sosial şəbəkələrdə müalicəyə ehtiyacı olan uşaqların şəkillərini paylaşaraq dələduzluq edən şəxs həbs edildi
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının VIII Qurultayı keçirilir
Mehdiyev işi: Abbas Abbasov axtarışa verildi
Emin Əmrullayev: Məktəbli çantalarını yükləyən tərəf nazirlik deyil
Təzyiqdən öldüyü deyilən qadının qətlə yetirildiyi məlum olub
Kimlərə iki dəfə çox maaş ödəniləcək?
Hərbi Prokurorluqda Heydər Əliyevin anım gününə həsr olunan tədbir keçirildi
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
Azərbaycanın bəzi ərazilərinə qar yağır - FAKTİKİ HAVA
Azərbaycan Prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədova zəng edib
Xocalının Badara, Ballıca və Şuşakənd kəndlərinə növbəti köç karvanları yola salınıb
Ötən ay ən çox bahalaşan və ucuzlaşan məhsullar açıqlandı
DTX əməliyyat keçirdi - Xarici xidmətlərin gizli planı ifşa edildi - VİDEO
Marketlərdə qiymət oyunu: Alıcını kim aldadır – piştaxta, yoxsa kassa?
Vətəndaşlar liftin təhlükəsizliyi barədə elektron məlumat ala biləcəklər
Müharibə veteranlarının əmək məzuniyyəti 46 günə qaldırılır
Ana olmağa hazırlaşanlara sevindirici xəbər: Əmək haqqı...
"Amerikanka"lar xeyli bahalaşacaq - Gürcüstan rüsumları iki dəfə artırdı
İki ölkə İranla müharibə məşqlərinə başladı
Prezident İlham Əliyevin Slovakiyanın Baş naziri ilə təkbətək görüşü oldu
Azərbaycan Bəhreyndə keçirilən “Mara’ee 2025” tədbirində təmsil olunub
Bu şəxslərə birdəfəlik haqq ödəniləcək
Gələn il üçün yaşayış minimumu 300 manat olacaq
Kəbəyə getmək istəyənlərin nəzərinə - Yeni qadağa qüvvəyə minir
Ermənistanda Azərbaycandilli media xidməti bağlandı
“Sərnişinlər yox, sanki əsirdirlər! Masazır -Əcəmi marşrutu insanları yolda qoyur”...
Başlıq: "Ana Haray Çəkir: 5 Yaşlı Nihatın Səssiz Dünyasından Çıxmağa Yardım Edək!"
İdman zalında qəfil ölümlər - Azərbaycanda və dünyada məşhur simaların faciəli taleləri
“Qarabağ” UEFA reytinqində əmsalını artırdı
“Qarabağ” bu gün “Kopenhagen”ə qarşı - Saatlar qaldı
III MDB Oyunlarında Azərbaycanın bayraqdarları - FOTO
Formula 1 Azərbaycan: sərbəst yürüş başladı
Formula 1 zamanı açıq olan yolların SİYAHISI
Dünən saxlanılan məşhurlara bölmədə verilən 5 sual - FOTO
Ayan Babakişiyeva dinini dəyişib
Faytonçu Nazimin son durumu AÇIQLANDI
"Röyanın mənə böyük sevgisi var" - 54 yaşlı AYGÜN
Aidə anidən AzTV-dən getdi